Nó là bệnh zona hay bệnh vẩy nến? Tìm hiểu các dấu hiệu

Bệnh zona và bệnh vẩy nến

Bệnh giời leo và bệnh vẩy nến là hai bệnh lý về da. Cả hai đều có thể ảnh hưởng đến các vùng da rộng lớn với các vết phát ban ngứa và đau. Đọc tiếp để tìm hiểu sự khác biệt giữa hai điều kiện này.

Bệnh zona

Bản thân bệnh giời leo không thể lây truyền từ người sang người. Nhưng bạn có thể nhiễm vi-rút gây bệnh zona từ người bị bệnh zona. Virus gây bệnh zona được gọi là virus varicella-zoster (VZV).

VZV có thể tồn tại trong cơ thể bạn ở dạng không hoạt động trong nhiều thập kỷ. Đây là cùng một loại vi rút gây ra bệnh thủy đậu. Nó có thể hoạt động trở lại bất cứ lúc nào. Nếu trước đây bạn đã bị bệnh thủy đậu, bạn có thể phát triển bệnh zona do vi rút tái hoạt động. Nó có thể gây phát ban và phồng rộp khi kích hoạt lại.

Bạn có thể truyền vi-rút cho người không miễn dịch với bệnh thủy đậu nếu bạn bị bệnh zona trong giai đoạn nổi mụn nước. Người chưa được miễn dịch với bệnh thủy đậu chưa từng bị bệnh thủy đậu hoặc đã được chủng ngừa bệnh thủy đậu. Vi-rút lây truyền khi tiếp xúc với chất lỏng từ các mụn nước phát ban.

Nếu bạn truyền vi-rút cho người chưa bị thủy đậu, họ có thể bị thủy đậu, nhưng không phải bệnh zona.

Virus sống trong hệ thần kinh. Khi được kích hoạt, nó di chuyển lên các dây thần kinh ra bề mặt ngoài của da. Sau khi phát ban do bệnh zona đóng vảy, nó sẽ không còn lây nhiễm nữa.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), về 1 trong 3 người sẽ phát triển bệnh zona tại một số thời điểm trong cuộc đời của họ. CDC ước tính có 1 triệu trường hợp mắc bệnh zona mỗi năm ở Hoa Kỳ.

Nguy cơ phát triển bệnh zona tăng lên theo tuổi. Khoảng một nửa số trường hợp xuất hiện ở những người từ 60 tuổi trở lên. Bạn có thể giảm rủi ro của mình bằng cách 51 phần trăm Nếu bạn uống thuốc chủng ngừa bệnh zona, theo CDC. Bạn nên làm lại nó sau mỗi năm năm.

Bệnh vẩy nến

Bệnh vẩy nến là một bệnh rối loạn tự miễn dịch mãn tính. Không giống như bệnh zona, nó không truyền nhiễm. Những người bị bệnh vẩy nến sẽ trải qua giai đoạn thuyên giảm sau đó là các đợt bùng phát. Tình trạng này có liên quan đến sự thay đổi tế bào da nhanh chóng.

Có năm loại bệnh vẩy nến khác nhau:

  • mảng bám
  • rút ruột
  • mụn mủ
  • nghịch đảo
  • hồng cầu

Mọi người có thể mắc nhiều hơn một loại bệnh vẩy nến. Nó có thể xuất hiện trên các vị trí khác nhau trên cơ thể của họ vào những thời điểm khác nhau trong suốt cuộc đời của họ.

Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, 7,5 triệu người ở Hoa Kỳ mắc bệnh vẩy nến. Nhiều người bắt đầu thấy các triệu chứng trong độ tuổi từ 15 đến 30. Một thời gian cao điểm khác của các triệu chứng bệnh vẩy nến là ở độ tuổi từ 50 đến 60. Những người bị bệnh vẩy nến thường có ít nhất một thành viên khác trong gia đình mắc bệnh.

Không có cách chữa khỏi bệnh vẩy nến. Tuy nhiên, steroid và thuốc ức chế hệ thống miễn dịch có thể giúp điều trị bùng phát.

Các triệu chứng khác nhau là gì?

Bệnh zona

Phát ban bệnh zona có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể bạn. Nó thường được tìm thấy ở bên phải hoặc bên trái của thân bạn. Nó cũng có thể lan ra lưng, ngực hoặc bụng của bạn.

Phát ban thường khá đau, ngứa và nhạy cảm khi chạm vào. Bạn thường cảm thấy đau trên bề mặt da vài ngày trước khi phát ban đáng chú ý.

Các triệu chứng khác có thể bao gồm sốt, mệt mỏi và đau đầu.

Bệnh vẩy nến

Bệnh vẩy nến cũng có thể xuất hiện trên thân mình, nhưng các mảng da chết có vảy thường hình thành trên da đầu, đầu gối và khuỷu tay. Ban đỏ có thể được bao phủ bởi vảy bạc hoặc da khô nứt. Nó cũng có thể xảy ra trên móng tay và móng chân. Các khu vực bị ảnh hưởng có thể ngứa hoặc bỏng.

Bệnh vẩy nến cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp, khiến chúng cảm thấy cứng và đau. Tình trạng này được gọi là viêm khớp vảy nến.

Hình ảnh so sánh bệnh giời leo và bệnh vẩy nến

Làm thế nào những điều kiện này được chẩn đoán?

Bác sĩ sẽ cần chẩn đoán tình trạng bệnh trước khi họ có thể điều trị cho bạn. Dưới đây là các phương pháp khác nhau mà bác sĩ sẽ sử dụng để chẩn đoán cho bạn.

Bệnh zona

Các triệu chứng ban đầu của bệnh zona có thể bị nhầm lẫn với nổi mề đay, ghẻ hoặc các bệnh da khác. Đôi khi bác sĩ có thể chẩn đoán bằng cách xem xét làn da của bạn và các triệu chứng liên quan. Họ có thể không cần kiểm tra thêm.

Nếu bạn có nguy cơ bị các biến chứng khác do bệnh zona, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm sau để chẩn đoán:

  • Văn hóa virut. Một mẫu chất lỏng từ vết phồng rộp được lấy để kiểm tra vi rút.
  • Thử nghiệm kháng thể. Một mẫu máu được lấy để kiểm tra sự hiện diện của kháng thể VZV.
  • Sinh thiết da. Một phần của phát ban được loại bỏ và đánh giá dưới kính hiển vi.

Bệnh vẩy nến

Chẩn đoán bệnh vẩy nến tương tự như chẩn đoán bệnh zona. Các bác sĩ thường có thể chẩn đoán bệnh vẩy nến bằng cách kiểm tra da đầu, móng tay và da của bạn, cùng với tiền sử bệnh của bạn. Đôi khi bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết da phát ban để chẩn đoán bệnh vẩy nến và loại trừ các bệnh lý khác. Điều này cũng có thể giúp chẩn đoán chính xác loại bệnh vẩy nến.

Nếu bạn đang bị phát ban dai dẳng, không biến mất và đau hoặc sốt, hãy hỏi ý kiến ​​bác sĩ.

Những điều kiện này được điều trị như thế nào?

Bệnh zona

Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh zona, nhưng vẫn có phương pháp điều trị để giúp mọi người thoải mái hơn. Điều trị cũng có thể làm giảm thời gian của bệnh, thường kéo dài từ hai đến sáu tuần. Điều trị bệnh zona bao gồm:

  • Thuốc kháng vi-rút. Những điều này có thể tăng tốc độ chữa bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.
  • Thuốc trị đau dây thần kinh. Những chất gây tê này, như lidocaine, có thể giúp giảm đau.

Bệnh zona bắt đầu với cảm giác đau, và sau đó có mụn nước. Vào cuối đợt vi rút, những mụn nước này sẽ đóng vảy. Bạn dễ lây nhất khi mụn nước xuất hiện và chưa đóng vảy. Trước và sau giai đoạn này, bạn không bị lây nhiễm.

Không điều trị mụn nước đúng cách có thể dẫn đến nhiễm trùng da do vi khuẩn. Sẹo cũng có thể xảy ra. Nó sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của phát ban và cách nó được điều trị.

Bệnh vẩy nến

Bệnh vẩy nến là một tình trạng mãn tính. Nó có thể phức tạp hơn để điều trị so với bệnh zona. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát các triệu chứng của mình. Điều này xoay quanh việc điều trị các triệu chứng và ngăn chặn các đợt bùng phát.

Các lựa chọn điều trị bao gồm:

  • Thuốc bôi ngoài da. Ví dụ, corticosteroid có thể làm giảm viêm và tấy đỏ.
  • Dầu gội Tar. Điều này được sử dụng để điều trị bệnh vẩy nến da đầu và bong tróc.
  • Thuốc uống. Ví dụ như acitretin hoặc otezela để giảm các triệu chứng. Những loại thuốc này đòi hỏi phải làm máu thường xuyên để theo dõi tác dụng của chúng.
  • Thuốc sinh học nhắm vào các bộ phận cụ thể của hệ thống miễn dịch thay vì toàn bộ hệ thống. Những loại thuốc này có thể nhắm mục tiêu các protein cụ thể liên quan đến bùng phát vẩy nến.
  • Đèn chiếu. Ánh sáng UVB được chiếu vào da để giúp điều trị các cơn bùng phát và các triệu chứng. Có thể thực hiện tại cơ sở y tế hoặc tại nhà bằng đèn chuyên dụng.

Các đợt bùng phát bệnh vẩy nến thường là kết quả của việc kích hoạt. Một đợt bùng phát có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Dưới đây là 10 tác nhân phổ biến cần tránh.

Sẹo là phổ biến ở những người bị bệnh vẩy nến, đặc biệt là ở những người bị bệnh vẩy nến thể mảng. Giảm khả năng và mức độ nghiêm trọng của sẹo bằng cách:

  • giữ ẩm cho làn da của bạn
  • chườm đá lên da
  • giữ thuốc của bạn tiện dụng

Ngăn ngừa bệnh zona và bệnh vẩy nến

Bệnh zona có thể được ngăn ngừa, trong khi bệnh vẩy nến không thể. Tuy nhiên, có những thứ có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của bạn.

Bệnh zona

Nguy cơ phát triển bệnh zona tăng lên khi bạn già đi. Các CDC khuyến cáo rằng người lớn khỏe mạnh từ 50 tuổi trở lên nên chủng ngừa bệnh zona, ngay cả khi bạn đã bị thủy đậu khi còn trẻ. CDC ước tính vắc-xin khoảng 90 phần trăm hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh zona.

Thuốc chủng này có hiệu quả trong khoảng 5 năm. Điều quan trọng là phải duy trì sự bảo vệ của bạn. Các biến chứng do bệnh zona có thể nghiêm trọng hơn khi bạn lớn hơn. Nếu đã mắc bệnh zona, bạn nên chủng ngừa để tránh bị bệnh zona lần nữa.

Bệnh vẩy nến

Không có thuốc chủng ngừa bệnh vẩy nến. Mặc dù bạn không thể ngăn ngừa bệnh vẩy nến, nhưng có những bước bạn có thể thực hiện để giảm các triệu chứng của mình. Một điều bạn có thể làm là cố gắng loại bỏ hoặc giảm tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh vẩy nến, chẳng hạn như căng thẳng và kích ứng hoặc tổn thương da, bao gồm cả cháy nắng.

Nếu bạn hút thuốc lá, hãy bỏ thuốc lá. Nếu bạn uống rượu, hãy uống có chừng mực. Tránh nhiễm trùng càng nhiều càng tốt cũng có thể giúp bạn tránh bùng phát hoặc giúp bạn đối phó với chúng dễ dàng hơn.

các yếu tố nguy cơ là gì?

Các yếu tố nguy cơ của bệnh zona và bệnh vẩy nến khác nhau. Nhưng có một tình trạng khác ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch là một yếu tố nguy cơ cho cả hai.

Bệnh zona

Các yếu tố nguy cơ của bệnh zona bao gồm tuổi già và mắc bệnh làm suy giảm hệ thống miễn dịch. Điều này bao gồm ung thư và HIV. Các phương pháp điều trị ung thư cũng có thể làm giảm sức đề kháng của bạn, khiến nhiều khả năng vi-rút bệnh zona không hoạt động có thể trở nên hoạt động.

Bệnh vẩy nến

Các yếu tố nguy cơ bệnh vẩy nến có xu hướng liên quan nhiều hơn đến tiền sử gia đình. Nếu bạn có người thân mắc bệnh vẩy nến, khả năng mắc bệnh của bạn cũng tăng lên. Giống như bệnh zona, bệnh vẩy nến có nhiều khả năng xuất hiện ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu. Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:

  • hút thuốc
  • nhấn mạnh
  • béo phì

Khi nào đến gặp bác sĩ của bạn

Hãy đến gặp bác sĩ khi có dấu hiệu đầu tiên của phát ban, mụn nước hoặc mảng da chết. Họ có thể giới thiệu bạn đến bác sĩ da liễu nếu tình trạng nghiêm trọng. Nếu có vẻ như bạn bị bệnh vẩy nến, bạn có thể cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa thấp khớp để điều trị các tình trạng tự miễn dịch, chẳng hạn như bệnh vẩy nến hoặc viêm khớp dạng thấp (RA).

Đừng bỏ qua các triệu chứng của bệnh zona hoặc bệnh vẩy nến. Chẩn đoán và điều trị sớm thường có thể kiểm soát các triệu chứng.

Xem thêm

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Bài viết mới