Tổng quát
Hormone tăng trưởng (GH) là một trong số các hormone được sản xuất bởi tuyến yên trong não của bạn. Nó còn được gọi là hormone tăng trưởng của con người (HGH) hoặc somatotropin.
GH đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển bình thường của con người, đặc biệt là ở trẻ em và thanh thiếu niên. Nồng độ GH cao hơn hoặc thấp hơn mức bình thường có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe ở cả trẻ em và người lớn.
Nếu bác sĩ nghi ngờ rằng cơ thể bạn có thể sản xuất quá nhiều hoặc quá ít GH, họ sẽ yêu cầu xét nghiệm để đo nồng độ GH trong máu của bạn. Xác định bất kỳ vấn đề nào liên quan đến GH sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán và xác định quá trình điều trị tốt nhất cho bạn.
Các loại và giao thức thử nghiệm GH
Có một số loại xét nghiệm GH khác nhau và quy trình xét nghiệm cụ thể khác nhau tùy thuộc vào việc bác sĩ chỉ định xét nghiệm nào.
Như với tất cả các xét nghiệm y tế, điều quan trọng là phải tuân theo tất cả các hướng dẫn chuẩn bị từ nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn. Nói chung, đối với các xét nghiệm GH, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn:
- nhanh trong một khoảng thời gian cụ thể trước khi kiểm tra
- ngừng dùng vitamin biotin, hoặc B7, ít nhất 12 giờ trước khi xét nghiệm
- ngừng dùng một số loại thuốc theo toa một vài ngày trước khi xét nghiệm, nếu chúng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm
Đối với một số xét nghiệm, bác sĩ có thể cung cấp hướng dẫn chuẩn bị bổ sung.
Rất hiếm khi mọi người có nồng độ GH nằm ngoài giới hạn điển hình, vì vậy các xét nghiệm GH không được thực hiện thường xuyên. Nếu bác sĩ cho rằng nồng độ GH trong cơ thể bạn có thể bất thường, họ có thể sẽ yêu cầu một hoặc nhiều xét nghiệm sau đây.
Xét nghiệm huyết thanh GH
Xét nghiệm huyết thanh GH được sử dụng để đo lượng GH trong máu của bạn khi máu được lấy ra. Đối với xét nghiệm, chuyên gia chăm sóc sức khỏe sẽ sử dụng kim để lấy mẫu máu của bạn. Bản thân bài kiểm tra này khá thường xuyên và ít gây khó chịu hoặc rủi ro.
Mẫu máu sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Kết quả của xét nghiệm huyết thanh GH cho bác sĩ biết mức GH trong máu của bạn tại thời điểm duy nhất khi lấy mẫu máu của bạn.
Tuy nhiên, đây có thể không phải là thông tin đủ để giúp bác sĩ chẩn đoán vì nồng độ GH trong cơ thể bạn tăng và giảm một cách tự nhiên suốt cả ngày.
Kiểm tra yếu tố tăng trưởng giống insulin-1
Xét nghiệm yếu tố tăng trưởng 1 giống insulin (xét nghiệm IGF-1) thường được chỉ định cùng lúc với xét nghiệm huyết thanh GH. Nếu bạn thừa hoặc thiếu GH, bạn cũng sẽ có mức IGF-1 cao hơn hoặc thấp hơn bình thường.
Ưu điểm chính của việc kiểm tra IGF là, không giống như GH, mức độ của nó vẫn ổn định. Chỉ cần một mẫu máu cho cả hai xét nghiệm.
Xét nghiệm huyết thanh GH và IGF-1 thường không cung cấp cho bác sĩ của bạn đủ thông tin để chẩn đoán. Các xét nghiệm này thường được sử dụng để sàng lọc, để bác sĩ có thể quyết định xem có cần xét nghiệm thêm hay không. Nếu bác sĩ nghi ngờ rằng cơ thể bạn đang sản xuất quá nhiều hoặc quá ít GH, họ có thể sẽ yêu cầu xét nghiệm ức chế GH hoặc xét nghiệm kích thích GH.
Thử nghiệm ức chế GH
Xét nghiệm ức chế GH giúp bác sĩ xác nhận xem cơ thể bạn có sản xuất quá nhiều GH hay không.
Đối với xét nghiệm này, chuyên gia chăm sóc sức khỏe sẽ sử dụng kim tiêm hoặc IV để lấy mẫu máu. Sau đó, bạn sẽ được yêu cầu uống một dung dịch tiêu chuẩn có chứa glucose, một loại đường. Món này sẽ có vị hơi ngọt và có thể có các hương vị khác nhau.
Một chuyên gia chăm sóc sức khỏe sẽ lấy thêm một số mẫu máu của bạn vào các khoảng thời gian được định trước trong hai giờ sau khi bạn uống dung dịch. Những mẫu này sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.
Ở hầu hết mọi người, glucose làm giảm sản xuất GH. Phòng thí nghiệm sẽ kiểm tra nồng độ hormone của bạn so với mức dự kiến ở mỗi khoảng thời gian thử nghiệm.
Kiểm tra kích thích GH
Xét nghiệm kích thích GH giúp bác sĩ chẩn đoán sự dư thừa hoặc thiếu hụt trong sản xuất GH.
Đối với xét nghiệm này, chuyên gia chăm sóc sức khỏe thường sử dụng IV để lấy mẫu máu ban đầu. Sau đó, họ sẽ cho bạn một loại thuốc kích hoạt cơ thể bạn tiết ra GH. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe sẽ theo dõi bạn và lấy thêm một vài mẫu máu vào các khoảng thời gian định giờ trong hai giờ.
Các mẫu sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm và so sánh với mức GH dự kiến tại mỗi thời điểm sau khi dùng chất kích thích.
Chi phí xét nghiệm GH
Chi phí của các xét nghiệm GH thay đổi tùy thuộc vào phạm vi bảo hiểm của bạn, cơ sở nơi bạn thực hiện các xét nghiệm và phòng thí nghiệm nào được sử dụng để thực hiện phân tích.
Các xét nghiệm đơn giản nhất là xét nghiệm huyết thanh GH và xét nghiệm IGF-1, chỉ yêu cầu lấy máu. Chi phí điển hình cho mỗi bài kiểm tra này là khoảng $ 70 nếu được đặt hàng trực tiếp từ phòng thí nghiệm. Chi phí thực tế của bạn có thể thay đổi tùy thuộc vào số tiền mà nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn tính cho các dịch vụ, chẳng hạn như lấy máu của bạn và gửi đến phòng thí nghiệm.
Diễn giải kết quả xét nghiệm GH
Bác sĩ của bạn sẽ nhận được kết quả xét nghiệm của bạn và giải thích chúng. Nếu kết quả xét nghiệm của bạn cho thấy bạn có thể mắc một tình trạng liên quan đến GH hoặc nếu bạn cần xét nghiệm thêm, văn phòng bác sĩ thường sẽ liên hệ với bạn để lấy hẹn tái khám.
Nói chung, kết quả của xét nghiệm huyết thanh GH và xét nghiệm IGF-1 không cung cấp đủ thông tin để chẩn đoán rối loạn liên quan đến GH. Nếu kết quả bất thường, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu các xét nghiệm ức chế hoặc kích thích GH.
Nếu mức GH của bạn trong quá trình kiểm tra ức chế cao, điều đó có nghĩa là lượng glucose đã không làm giảm sản xuất GH như mong đợi. Nếu IGF-1 của bạn cũng cao, bác sĩ có thể chẩn đoán sản xuất quá nhiều GH. Vì các tình trạng liên quan đến hormone tăng trưởng rất hiếm và có thể khó chẩn đoán, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm bổ sung.
Nếu nồng độ hormone của bạn trong quá trình kiểm tra kích thích GH thấp, cơ thể bạn đã không giải phóng nhiều GH như mong đợi. Nếu mức IGF-1 của bạn cũng thấp, nó có thể cho thấy sự thiếu hụt GH. Một lần nữa, bác sĩ của bạn có thể sẽ đề nghị kiểm tra thêm để chắc chắn.
Phạm vi bình thường cho kết quả xét nghiệm GH
Đối với các xét nghiệm ức chế, kết quả dưới 0,3 nanogram trên mililit (ng / mL) được coi là mức bình thường, theo Mayo Clinic. Bất cứ điều gì cao hơn cho thấy rằng cơ thể bạn có thể đang sản xuất quá nhiều hormone tăng trưởng.
Đối với các xét nghiệm kích thích, nồng độ đỉnh trên 5 ng / mL ở trẻ em và trên 4 ng / mL ở người lớn thường được coi là trong giới hạn bình thường.
Tuy nhiên, phạm vi cho kết quả bình thường có thể khác nhau tùy thuộc vào phòng thí nghiệm và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn. Ví dụ, một số hướng dẫn ưu tiên nồng độ đỉnh ở trên
Kiểm tra GH ở trẻ em
Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm GH cho những trẻ có dấu hiệu thiếu hụt GH. Bao gồm các:
- chậm phát triển và phát triển xương
- dậy thì muộn
- chiều cao dưới trung bình
GHD rất hiếm và thường không phải là nguyên nhân khiến trẻ thấp lùn hoặc chậm phát triển. Một đứa trẻ có thể có chiều cao dưới mức trung bình vì nhiều lý do, bao gồm cả di truyền đơn giản.
Trẻ em chậm lớn cũng thường xảy ra, đặc biệt là ngay trước tuổi dậy thì. Trẻ em bị thiếu hụt GH thường phát triển dưới 2 inch mỗi năm.
Thử nghiệm GH cũng có thể hữu ích nếu có dấu hiệu cho thấy cơ thể của trẻ đang sản xuất quá nhiều GH. Ví dụ, điều này có thể xảy ra với một tình trạng hiếm gặp được gọi là chứng khổng lồ, khiến xương dài, cơ và các cơ quan phát triển quá mức trong thời thơ ấu.
Thử nghiệm GH ở người lớn
Cơ thể người trưởng thành dựa vào GH để duy trì khối lượng cơ và mật độ xương, và điều chỉnh sự trao đổi chất.
Nếu bạn tạo ra quá ít GH, bạn có thể bị giảm mật độ xương và khối lượng cơ. Xét nghiệm máu định kỳ được gọi là hồ sơ lipid có thể cho thấy những thay đổi về mức độ chất béo trong máu của bạn. Tuy nhiên, tình trạng thiếu GH rất hiếm.
GH tăng thêm ở người lớn có thể gây ra một tình trạng hiếm gặp gọi là chứng to cực, khiến xương dày lên. Nếu không được điều trị, chứng to cực có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm cả nguy cơ cao bị viêm khớp và các vấn đề về tim.
Tóm tắt
Nồng độ GH quá cao hoặc quá thấp có thể cho thấy tình trạng sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là những tình trạng này rất hiếm.
Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm để kiểm tra nồng độ GH của bạn bằng cách sử dụng xét nghiệm ức chế hoặc kích thích GH. Nếu kết quả xét nghiệm của bạn cho thấy mức GH bất thường, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu xét nghiệm thêm.
Nếu bạn được chẩn đoán mắc một tình trạng liên quan đến GH, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn liệu trình điều trị tốt nhất. GH tổng hợp thường được kê đơn cho những người bị thiếu hụt GH. Đối với cả người lớn và trẻ em, việc phát hiện sớm là rất quan trọng để tăng cơ hội có kết quả tốt.
